Μπορεί να περνάμε μια από τις δυσχερέστερες εποχές για τη δισκογραφία, τίποτα όμως δεν φαίνεται να ανακόπτει την πυρετώδη προετοιμασία της για τα δεύτερα βραβεία «Αρίων». Η απονομή τους θα γίνει τελικά στις 21 του μηνός στο «Fever» και θα μεταδοθεί ζωντανά από το Mega.
Πέρυσι απουσίαζαν αρκετοί σημαντικοί ή απλώς δημοφιλείς καλλιτέχνες. Ομως ο δίκαιος θρίαμβος του Νίκου Πορτοκάλογλου μετρίασε τις επιφυλάξεις μπρος στο νέο θεσμό, για τον οποίο ψηφίζουν εκπρόσωποι του τύπου, του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης. Φέτος μάλιστα, ο Ant1 υπερέβη τα στεγανά του ανταγωνισμού - δεν είναι βέβαια τυχαίο ότι συμμετέχει πλέον και η «αδελφή» δισκογραφική εταιρεία Heaven, που το 2002 έγινε μέλος του ελληνικού τμήματος της IFPI (Διεθνής Ενωση Παραγωγών Ηχογραφημάτων), η οποία διοργανώνει τα βραβεία από κοινού με το κανάλι.
Από φέτος θα ψηφίζουν και οι νικητές της προηγούμενης χρονιάς. «Διαμορφώνεται έτσι ένα σώμα ψηφοφόρων το οποίο σε πολύ μελλοντική φάση μπορεί να καταλήξει στο σημείο να ψηφίζουν μόνο οι καλλιτέχνες», εξηγεί ο Πέτρος Μπούτος, διευθυντής προγράμματος του Mega.
Κάθε εταιρεία είχε τη δυνατότητα να υποβάλει τον ίδιο δίσκο σε δύο το πολύ κατηγορίες - έτσι εξηγείται η παρουσία π.χ. του Γιάννη Κότσιρα στις κατηγορίες «έντεχνο» και «λαϊκό». Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας οδηγεί ασφαλώς σε συμπεράσματα. «Πιστεύω ότι τα βραβεία είναι ο καθρέφτης της ελληνικής μουσικής αυτή τη στιγμή», λέει ο Γιάννης Πετρίδης, που παρακολουθεί τη διαδικασία από τη θέση του διευθυντή της Virgin. «Δεν μου αρέσει η εικόνα που δείχνει αυτός ο καθρέφτης, αλλά θεωρώ ότι βρίσκεται σε συνάφεια τόσο με τις πωλήσεις όσο και με τη μουσική που ακούγεται από τα ραδιόφωνα.
Αυτό που κυρίως μου έκανε εντύπωση είναι το γεγονός ότι λείπουν από την κατηγορία του έντεχνου δύο από τους καλύτερους δίσκους της χρονιάς: η "Αγρύπνια" του Θανάση Παπακωνσταντίνου και το "Ενα" του Σωκράτη Μάλαμα, κι ας απέσπασαν τις καλύτερες κριτικές. Η αλήθεια είναι ότι ψήφισαν και άνθρωποι που δεν είναι και τόσο εξοικειωμένοι με το ρεπερτόριο...».
Ως γνωστόν, οι καλλιτέχνες που θα διεκδικήσουν τα περισσότερα βραβεία είναι ο Μιχάλης Χατζηγιάννης και ο Γιάννης Κότσιρας, τα ονόματα των οποίων εμφανίζονται σε επτά υποψηφιότητες, ενώ από έξι βραβεία διεκδικούν ο Γιάννης Πλούταρχος, ο Αντώνης Ρέμος και η Νατάσα Θεοδωρίδου. Αυτοί θα συνυπάρξουν στις μεγάλες κατηγορίες (καλύτερο τραγούδι, καλύτερος δίσκος, τραγουδίστρια και τραγουδιστής της χρονιάς), αντιμέτωποι μεταξύ τους, αλλά και με καλλιτέχνες τόσο διαφορετικούς όσο οι Ελευθερία Αρβανιτάκη, Αννα Βίσση, Δέσποινα Βανδή και Αλκηστις Πρωτοψάλτη. Η υποτιθέμενη ανακωχή της «ποιοτικής» και της «εμπορικής» πλευράς επισφραγίστηκε πέρσι με την κοινή εμφάνιση της Δήμητρας Γαλάνη και του Αντώνη Ρέμου, που, όμως, δεν ήταν αρκετή για να ξεχάσεις το πώς ο Σάκης Ρουβάς ίππευε το πιάνο. «Η ιδιωτική τηλεόραση είναι αδιόρθωτη και απλώς χρησιμοποιεί το έντεχνο για να αναβαθμίσει μια διαδικασία που αλλιώς δεν θα διέφερε από τα συνήθη τηλεοπτικά σόου», είπαν αρκετοί.
«Σε όλες τις μεγάλες απονομές μουσικών βραβείων μπορούν να συνυπάρξουν καλλιτέχνες του βεληνεκούς του Μπομπ Ντίλαν με εκπροσώπους της ποπ, όπως η Κάιλι Μινόγκ», αντιτείνει ο κ. Πετρίδης. «Υπάρχουν καλά ποπ τραγούδια, όπως υπάρχουν σε κάθε είδος».
«Ο καθένας έχει το ύφος του», συμφωνεί ο κ. Μπούτος. «Ολοι όμως ανήκουν στην ελληνική μουσική βιομηχανία και καλούνται να γιορτάσουν μαζί. Κι έπειτα, είναι καλή ευκαιρία για κάποιον που θεωρεί ότι η δουλειά του είναι περιορισμένης εμβέλειας να επικοινωνήσει με περισσότερο κόσμο».
Φέτος άραγε θα εμφανιστούν στην τελετή τόσο οι υποψήφιοι όσο και οι καλλιτέχνες που θα προσέδιδαν κύρος σε έναν τέτοιο θεσμό; Φαίνεται ότι κάποιοι ξεπέρασαν τους περσινούς ενδοιασμούς τους. Ομως άλλοι ακόμα το σκέπτονται και εκπρόσωποι του καναλιού και των εταιρειών προσπαθούν σκληρά να τους πείσουν... «Υπάρχουν μερικοί που δεν έχουν πειστεί ακόμη για το θεσμό», παραδέχεται ο κ. Μπούτος που αναγνωρίζει ότι «η συσπείρωση του καλλιτεχνικού κόσμου είναι σαφώς ένα μέτρο για την επιτυχία της εκδήλωσης, επί της ουσίας».
Με άλλα λόγια, έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας μέχρι να φτάσουμε στο σημείο να δούμε στο... «Fever» καλλιτέχνες όπως η Ελευθερία Αρβανιτάκη, η Χάρις Αλεξίου ή ο Διονύσης Σαββόπουλος, η καριέρα των οποίων δεν εξαρτήθηκε ποτέ από την τηλεοπτική προβολή.
Πολύ πιο σίγουρη είναι η επίδειξη χορευτικού ταλέντου από το δίδυμο των παρουσιαστών, την Μαρία Μπακοδήμου και τον Φώτη Σεργουλόπουλο, αλλά και η παρουσία των Σάκη Ρουβά και Γιώργου Τσαλίκη. «Πάντως, φέτος επιλέξαμε να είναι λιγότερο έντονο το στοιχείο του σόου και προσανατολιστήκαμε σε μια πιο λιτή τελετή. Εκ των πραγμάτων, και λόγω του πολέμου, δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς», τονίζει ο κ. Μπούτος. Λιγότερο ή περισσότερο θεαματικοί, πολλοί καλλιτέχνες θα τραγουδήσουν επί σκηνής - από τους προαναφερθέντες μέχρι τους Αλκηστη Πρωτοψάλτη, Μπλε, Πασχάλη Τερζή, Αντώνη Ρέμο, Μιχάλη Χατζηγιάννη και Μελίνα Ασλανίδου.
Και ποιοι θα απονείμουν φέτος τα βραβεία; Είναι προφανές ότι σε μια χώρα με μεγάλη λαϊκή παράδοση, κατηγορίες όπως «καλύτερος λαϊκός τραγουδιστής» και «καλύτερη λαϊκή τραγουδίστρια» φέρνουν στο νου ονόματα του βεληνεκούς του Στέλιου Καζαντζίδη ή της Σωτηρίας Μπέλλου. Πώς να πείσεις ότι τα σέβεσαι όταν δίνεις να τα μοιράσουν οι επικαιρικοί της τηλεοπτικής σεζόν; Το να αναθέτεις δε σε αστυνομικό συντάκτη να απονείμει βραβείο Παραδοσιακού Τραγουδιού δείχνει ότι μάλλον το αντιμετωπίζεις ως έγκλημα, όσο συμπαθής κι αν είναι ο Πάνος Σόμπολος.
Φέτος, έχουν επιστρατευτεί όλοι οι «συνήθεις ύποπτοι» του καναλιού - από τον Νίκο Χατζηνικολάου μέχρι την Μπέτυ Μαγγίρα και τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη. Βραβεία θα απονείμουν και οι περσινοί νικητές, όπως ο Νίκος Πορτοκάλογλου και η Ηρώ, ενώ δέχτηκαν να δώσουν το «παρών» τόσο η Ντόρα Μπακογιάννη όσο και ο Ευάγγελος Βενιζέλος, από τα χέρια του οποίου μάλλον θα πάρει η Νάνα Μούσχουρη το βραβείο συνολικής προσφοράς στο ελληνικό τραγούδι.
Η λήξη θα έχει αντιπολεμικό μήνυμα: οι συμμετέχοντες τραγουδιστές θα πουν μαζί το «Θα 'ρθει άσπρη μέρα και για μας» - κι όχι τελικά το «Imagine», ή πολύ περισσότερο το «Γυρίζω τις Πλάτες μου στο Μέλλον», που θα πυροδοτούσε ακόμη περισσότερο τον ήδη εύφλεκτο Διονύση Τσακνή.
«Αυτό που βλέπω είναι ότι έχει ευτελιστεί η μουσική παραγωγή», δηλώνει ο τραγουδοποιός. «Υπεύθυνες γι' αυτό είναι οι δισκογραφικές εταιρείες που επέλεξαν ένα συγκεκριμένο είδος μουσικής για να το προβάλουν και να το στηρίξουν. Δοξάζουν μια λογική που σε μένα είναι ξένη - πως ό,τι πουλάει είναι καλό, ανεξαρτήτως από πού προέρχεται, τι ανάγκες καλύπτει, ποια αισθητική προωθεί. Διατείνονται ότι επιδιώκουν μια συμφιλίωση των δύο "πλευρών" και προσπαθούν με την καθιέρωση των βραβείων να περάσουν την άποψη ότι η μουσική είναι ενιαία. Αλλά σε ποιο πρωινάδικο μπορώ εγώ να παρουσιάσω το δίσκο που έβγαλα με τον Τριπολίτη; Ουσιαστικά γυρεύουν ένα άλλοθι για τα σκουπίδια που παράγουν κατά συρροήν, και μέσα από έναν δήθεν πλουραλισμό υιοθετούν μια λογική σούπας: τι Πικάσο, τι "Ο γέρος με το τσιμπούκι".
»Τι Ντοστογιέφσκι, τι Αρλεκιν. Κι από την άλλη, έχουμε τη θεοποίηση του τραγουδιστή ως ειδώλου. Γι' αυτό δεν ευθύνεται μόνο η δισκογραφική, αλλά όλο το πλέγμα γύρω από το εμπορικό τραγούδι μιας χρήσεως: μεγάλα μαγαζιά, τηλεοπτικά κανάλια, έντυπα, η διεθνής γκλαμουριά που από αυτό το συγκεκριμένο είδος τραγουδιού προσδοκά κέρδη. Κι επειδή διαβλέπει από τη μεριά του κόσμου μια κόπωση, προσπαθούν να το αναβαθμίσουν χρησιμοποιώντας το αλατοπίπερο του έντεχνου και το άλλοθι της ψηφοφορίας. Για ποια ψηφοφορία μιλάμε, τη στιγμή που για να ψηφίσεις έναν δίσκο που σου αρέσει, οφείλεις να ψηφίσεις και άλλους που δεν θα άκουγες με τίποτα; Ευχαριστώ, δεν θα πάρω. Αυτή η λογική της ενσωμάτωσης είναι ένα από τα πολλά που με θλίβουν στην ελληνική κοινωνία. Οι συνάδελφοι έπρεπε να κάνουν αυτό που έκανε η ΕΡΤ, που έσωσε τα προσχήματα και αρνήθηκε να πάρει μέρος σ' αυτή την εκβιαστική ψηφοφορία».
Η άρνηση των προγραμμάτων της Ελληνικής Ραδιοφωνίας να συμμετάσχουν φέτος στην ψηφοφορία προκάλεσε εύλογες απορίες, δίνοντας επιχειρήματα σε όσους διαφωνούν με την αισθητική των βραβείων. «Πέρσι ήταν η πρώτη χρονιά και θέλαμε να βοηθήσουμε το θεσμό», εξηγεί η υπεύθυνη ψυχαγωγικών προγραμμάτων της ΕΡΑ και διευθύντρια του Β' Προγράμματος, Μαργαρίτα Μυτιληναίου.
«Επισημάναμε τις διαφωνίες μας ελπίζοντας να εισακουστούμε. Ζητήσαμε να υπάρχει κατηγορία "καλύτερου συνθέτη" και "καλύτερου στιχουργού" και μας απάντησαν ότι αντιπροσωπεύονται στο βραβείο καλύτερου τραγουδιού. Μ' αυτή τη λογική όμως, δεν θα έπρεπε να υπάρχει ούτε "καλύτερος τραγουδιστής". Αν όλα τα αντιπροσωπεύει το καλύτερο τραγούδι, να καταργήσουμε τις άλλες κατηγορίες».
«Είναι πολύ δύσκολο να θεσπιστεί τέτοιο βραβείο», απαντά ο διευθυντής του ελληνκού τμήματος της IFPI Ιων Σταμπουλής. «Φέτος, ο Γιώργος Θεοφάνους υπογράφει τραγούδια σε τέσσερις δίσκους - για ποιον θα πρωτοκριθεί; Εμείς θεωρούμε ότι είναι σημαντικό το γεγονός ότι το δεύτερο μεγαλύτερο βραβείο, του καλύτερου τραγουδιού, απονέμεται στο συνθέτη και το στιχουργό».
Θα κριθεί από μια ενδεχόμενη νίκη του η πορεία αυτού του νέου διχασμού της μουσικής βιομηχανίας; Ισως όχι, σίγουρα όμως τα αποτελέσματα θα έχουν και πάλι ενδιαφέρον.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
